Toksik kişi ile nasıl mücadele edilir?
Bağlantılarda çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu ilginin toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik şahısların özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik bireylerin olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu şahıslarda ekseriyetle kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.
Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik bireylerin ve toksik bağlantıların özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.
Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik münasebetler olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa vadeli hayatımıza girebilir ya da uzun periyodik hayatımızda kalabilir. Biz bu şahısları süreç içinde bize hissettirdikleri ya da bağın formuyla tanıyoruz.” sözlerini kullandı.
TOKSİK KİŞİ NE DEMEK?
‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal bağlarımızı neden kurarız? Daha uygun daha keyifli, daha başarılı olabilmek, bize yürek vermesi, dayanak olması için. Fakat bu şahıslar tam aksisini yapar. Biz bu bireyleri nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim münasebetlerimizde hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet kimi beşerlerle bağlantınızda çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere birtakım hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu bağlantının aslında toksik bir alaka olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir biçimde manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, muhakkak taraflara çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik ilgiyi açıkladı.
HAKLI OLSANIZ BİLE SUÇLULUK HİSSİ YAŞAMANIZA NEDEN OLURLAR
ÖZÜR DİLEMEMEK GEREKSİNİMLERİNE YETERLİ GELİYOR
“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu şahıslarda sebebin özgüvenle bağlı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu şahıslar için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Natürel ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu şahıslar durduk yere bu türlü olmuyorlar. Ancak bir formda onların gereksinimlerine özür dilememek yeterli geliyor. Ancak karşıdaki insanın muhtaçlığına güzel gelmiyor.” açıklamasında bulundu.
OLUMSUZ HİSLERİ SİZE DE GEÇER
Bu şahısların, bağlantılarda daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen şahıslar olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu şahısların de hayata bakışıyla baş etme metotları aslında bu bağ usulü. Yaşadıklarının sonucunda şahıslar bu türlü bir usul geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa birtakım hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.
Bu bireylerde çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli şad olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir mühlet sonra o hisleri satın alırsınız, bir müddet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” formunda konuştu.
TOKSİK BİREYLER İÇİN ‘KÖTÜ KALPLİLER’ DİYEMEYİZ
Bu bireylere ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi makus kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, birebir şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar zati alakanın tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona birebir formda davrandığınızda o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı aşikardı, zati bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.
TOKSİK KIŞILIĞIN FARKINA VARILMASI ÇOK ZOR
Bu durumun farkında varılmasının çok sıkıntı olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında kıymet verdiği bireylerle sorun yaşadığında, münasebetlerinde ya da hayatı yaşama formunda sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben memnun değilim, ben hayatımdan şad değilim, yani ortada bir şey yok fakat ben şad değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle arbede ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.
DAVRANIŞLARI EKSERİYETLE KİŞİLİK BOZUKLUĞU KAYNAKLI
Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, dert, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Ekseriyetle kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle uygun insan yahut berbat insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” uyarısında bulundu.
SAĞLIKLI BİR İLGİDE ALDIĞINIZ KADAR VEREBİLİYOR OLMAK ÖNEMLİ
Memnuniyetsiz, depresif yahut korkulu herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bir ilginin başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Ancak bazen arkadaşlarımızın dosta muhtaçlığı vardır, bir şeyleri anlatmaya muhtaçlığı vardır. Kimi insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya muhtaçlığı vardır. Bu periyotları de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir bağda aldığınız kadar verebiliyor olmak kıymetlidir. Ben şayet kıymetli hissetmek ya da itimat hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona muhtaçlığı olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir bağlantı vardır.”