30 Ekim sarsıntısının akabinde kenti afetlere dirençli hale getirmek için çalışan İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bayraklı’nın akabinde Bornova’da yapı envanteri çalışmalarını başlattı. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi bünyesindeki 165 mühendis ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nden (ODTÜ) beş akademisyenin yer aldığı çalışma kapsamında, ilçede bulunan 45 mahallede 62 bin yapı incelenecek. Çalışmayla bina kimlik dokümanı oluşturulacak.

Bina ve yer yapısıyla ilgili datalar ilişkilendirilecek
İzmir Büyükşehir Belediyesi Zelzele Risk İdare ve Kentsel Güzelleştirme Dairesi Lideri Banu Dayangaç, Bornova’da binaların sokak taraması tekniğiyle inceleneceğini belirterek “Yapıya ziyan vermeyen beton alımlı yolu ile binanın dayanımına ait bir kıymetlendirme yapılacak. Binaya yönelik datalar, taban yapısıyla ilgili datalarla ilişkilendirilecek ve proje takımındaki akademik takım tarafından tahlil edilecek. Bilimsel değerlendirmeler sonucunda da yapıların zelzele tesirindeki davranış biçimlerine nazaran önceliklendirilmesi yapılacak. Bu formda bölgesel bir sonuca ulaşmayı, yüksek öncelikli kentsel düzgünleştirme bölgelerini belirlemeyi hedefliyoruz. Bu bölgelerde uygulama prosedürleri geliştirerek, kentsel dönüşüm ve mekânsal yapılanma stratejisine taraf vereceğiz” diye konuştu.

Bina kimlik evrakı oluşturulacak
Yapı envanteri çalışmasının en değerli ögelerinden birinin de bina kimlik evrakı olduğunu tabir eden Banu Dayangaç, şunları söyledi: “Bina kimlik dokümanında yapının ruhsatından taşıyıcı sistemine, taban yapısından proje bilgisine kadar birçok ayrıntı yer alıyor. Böylelikle yurttaşlar yaşadığı bina hakkında bilgiye kolay kolay ulaşabiliyor. Ayrıyeten en yakın afet ve acil toplanma alanlarına kadar birçok bilgiyi görebiliyor. Yapı envanteri projesini kentin genelinde yaygınlaştırmayı hedefliyoruz. Çalışmalar tamamlandığında afetlere karşı alınması gereken tedbirleri evvelce belirlemiş olacağız.”

“Depremi afete dönüştürmemek bizim elimizde”
İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Lideri Hareket Ulutaş Ayatar da alanda bina görsel kalitesi, kısa kolon, yumuşak kat, zayıf kat, binanın yapısal durumu üzere bilgiler toplayacaklarını belirtti. İzmir’in sarsıntı riski yüksek bir kent olduğunu vurgulayan Aksiyon Ulutaş Ayatar, “Depremi afete dönüştürmemek bizim elimizde. Binaların yapısal güvenliği burada çok değerli. Bu çalışma da bunun birinci adımı. İzmir’de çok sayıda yapı var bu yapıları bir seferde yenilemek ve güçlendirmek mümkün değil. O nedenle yaptığımız bu çalışma, önceliklendirme. Birinci olarak çalışma yürütülmesi gereken binalar belirlenecek” diye konuştu. 30 Ekim zelzelesinin akabinde Bayraklı’da bu çalışmayı başlattıklarını da hatırlatan Ayatar, “Bayraklı’da yurttaşlar çalışmayı çok hoş karşıladı. Bornova’da da birebir hoş tepk ileri alacağımızı biliyorum” dedi.

33 bin 100 bina incelendi
İzmir Büyükşehir Belediyesi ile İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ortasında imzalanan protokol kapsamında, pilot bölge olarak belirlenen Bayraklı’da mevcut yapı stokunun envanteri oluşturuldu. İlçedeki yaklaşık 33 bin 100 bina, zelzele riski açısından değerlendirildi. Yapı envanteri çalışması kapsamında arşiv incelemesi, saha müşahedesi ve tahlil süreçlerinden oluşan bir usul kullanıldı. Bayraklı’da yapılara ilişkin bina kimlik dokümanlarına “bizizmir.com” adresinden yahut taşınabilir uygulamasından ulaşabiliyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi 30 Ekim sarsıntısının akabinde yol haritasını belirlemek için “İzmir Sarsıntısı Ortak Akıl Buluşması” ve “Afet Bilim Şurası Toplantısı” düzenlemiş, bu toplantılarda yapı envanteri çıkarılmasına yönelik karar alınmıştı.